Time Shelter – Georgi Gospodinov
De mysterieuze figuur Gaustine werkt een briljant idee om dementerende mensen een waardig bestaan te geven uit tot een al maar uitdijend succes. Totdat hele landen met zijn concept aan de haal gaan.
Time Shelter wordt verteld door een persoon die een overduidelijke band heeft met Gaustine, al blijft hun relatie lange tijd vaag. Aan de ene kant wekt de verteller de indruk nauw betrokken te zijn geweest bij de uitvinding en uitbouw van het ‘Sanatorium van het verleden’. Anderzijds maakt de verteller duidelijk Gaustine slechts sporadisch te hebben ontmoet, in fors verschillende periodes van de vorige eeuw ook nog.
De sanatoria die Gaustine bouwt zijn in het begin niet meer dan kamers, waar een bepaald jaartal tot in de kleinste details tot leven is gewekt. Het blijkt een heilzame en rustgevende methode om dementerende mensen een waardig slot te bezorgen. Het concept is een succes en de kamers breiden zich rap uit tot complete verdiepingen waar zich een volledig decennium uit het verleden afspeelt. En dat groeit weer uit tot sanatoria in verschillende steden en landen.
Het succes verspreidt zich ook op andere manieren. Er blijken opvallend veel mensen die ook zonder dementerende geest veel liever in een bepaald jaartal uit het verleden leven dan in de huidige tijd. Het blijkt de opmaat van politici die hele landen proberen terug te voeren naar een periode in de geschiedenis waarin het volgens hen veel beter ging met hun land.
Landen organiseren verkiezingen die moeten bepalen naar welk tijdperk ze gaan terugkeren. Het klinkt democratisch, maar chaos ligt op de loer. De verteller mijmert ondertussen ook over het favoriete tijdperk. De gedachten springen geleidelijk aan meer en meer van de hak op de tak, en juist dan wordt de relatie met Gaustine en de hele geschiedenis van de Sanatoria van het verleden helder.
